Doluaren lau pausu

Doluaren zentzuzko elaborazioak, pertsonari egoera latz hori gainditzeko gaitasuna eman diezaioke, pertsona hori desberdina eta indarberrituta ateraz. Baina horretarako pausuak eman behar ditu eta bizitzaren ikasgai gogorrak barneratu. Mina ezabatuko duen laburbiderik ez dago. Mementu gogorrak egongo dira eta emozio handiko uneak. Pertsona bakoitzak bere erritmoa eramango du baina gehienek lau pausu hauek jarraitu beharko dituzte:

*Galera onartzea
Apika bizitzan egin duen gauzarik zailena izango da, baina errealitate gordina onartu beharra dago: Maite zuen pertsona hil da ez da berriz bueltatuko. Hau buruarekin onartzea erraza da baina bihotzarein, berriz, oso zaila.
Heriotza onartzea kasu batzuetan zailagoa da. Esate baterako, heriotza gertatu zenean urrun egon bada, gorpua ezin izan bada berreskuratu, hileta errituetan parte hartzerik izan ez badu, etab

*Mina sentitu
Mina sentitu behar da eta baita minari laguntzen dioten emozio guztiak: tristura, ernegua, beldurra, errua…
Mina hau besteei erakustea lagungarri suerta daiteke. Edozein modutan ere, min horri irteera eman behar zaio eta emozioak bizi egin behar dira, publikoki edota bakarka.



*Hildakoa barik bizitzen ikasi
Zure mundua geldirik geratu dela sentitu arren, bizitzak jarraitzen du. Sentipen eta ekintzen arteko oreka bilatu behar da.
Dolu prozesua egitea, bakarrik bizitzen ikastea da, erabakiak hartuz. Lehen hildakoak egiten zituen zereginetaz arduratzea, senitarteko eta lagunekin erlazionatzeko modu berriak ikastea, etab

*Bizitzarekiko interesa berreskuratu
Iragana eta mina aske uztea beharrezkoa dela sentituko du. Bizitzak aukera anitz dituela. Zoriontsu izateko nahia zilegia da, eta baita bizitzaz gozatzea, pertsona berriak ezagutzea eta ekintza berrietan jardutea, ere.
Beste pertsona batzuk maitatzea bidezkoa da. Horrek ez du esan nahi hildakoa gutxiago maite duenik.

Dolu prozesua bukatzea eta ahanztea ez da gauza bera.
-Harremana txarra izan bazen, bestea barkatzea eta norberaren burua barkatzea ekarriko du.
-Bestearengan pentsatzea min ziztada sentitu barik eta elkarrekin bizi izandakoa maitekiro gogoratu
-Azken urte edo hilabetetan bizi izandakoari zentzua eman ahal izatea
- Maitasuna ez dela heriotzarekin bukatzen ulertzea.




Halere, ezin da norberaren senera bueltatu, esanguratsua den galera baten ostean, nolabait, horrek pertsona aldatu egiten duelako betiko. Ez dago atzera bueltatzerik eta ezbeharra aldatzea, baina nahigabeari aurre egiteko modua gure esku dago.